ખંભાતના દરિયા પર ગ્લોબલ વોર્મિંગની ગંભીર અસર: 40 વર્ષ બાદ દરિયો ખંભાત શહેર તરફ પાછો આવ્યો, હવે માત્ર 800 મીટર દૂર
ખંભાતના અખાતીય વિસ્તારમાં દરિયાઈ ભરતી અને ગ્લોબલ વોર્મિંગને કારણે જમીન ધોવાણની ગંભીર સમસ્યા સર્જાઈ છે. પૌરાણિક અને નવાબી નગરી તરીકે જાણીતા ખંભાતમાં એક સમયે 72 દેશના વાવટા ફરકતા હતા અને તે વિશ્વનું મહત્વપૂર્ણ બંદર ગણાતું હતું. પરંતુ વર્ષો બાદ દરિયાની ભૂગોળ બદલાઈ છે.
40 વર્ષ પહેલા દરિયો ખંભાત શહેરની નજીક હતો, પરંતુ કેટલીક ભૌગોલિક પરિસ્થિતિઓ અને અખાતમાં થતા કાપને કારણે તે 7-8 કિલોમીટર દૂર ખસી ગયો હતો. હાલમાં ગ્લોબલ વોર્મિંગ અને દરિયાઈ પ્રવાહોમાં થતા ફેરફારોને કારણે દરિયો ફરી ખંભાત શહેર તરફ આગળ વધી રહ્યો છે.
વર્તમાન સ્થિતિ મુજબ, દરિયો ખંભાત શહેરથી માત્ર 700-800 મીટર દૂર છે. દરિયાની ભરતી-ઓટને કારણે દરિયાકાંઠે મોટી સંખ્યામાં જમીન ધોવાઈ રહી છે, જેના કારણે સ્થાનિક ખેડૂતો અને રહેવાસીઓ માટે ભારે સંકટ ઉભું થયું છે.
તાજેતરમાં કરવામાં આવેલા ભૂગર્ભીય સર્વે અનુસાર, મહી નદીના ધોવાણથી ખંભાત અને આજુબાજુના વિસ્તારોમાં 18 હજાર હેક્ટર જમીન નષ્ટ થઈ ગઈ છે. ખાસ કરીને ખંભાત તાલુકાના 70થી વધુ ગામોમાં દરિયાએ જમીન કોતરોમાં ફેરવી દીધી છે, જેના કારણે ખેડૂતોની જમીન સચવાઈ શકતી નથી.
જોઈએ તો દરિયાની સતત વધતી ગતિથી ભવિષ્યમાં ખંભાત શહેર અને આસપાસના વિસ્તારો માટે આ સંકટ વધારે ઊંડું થઈ શકે છે. જો જમીન ધોવાણ માટે યોગ્ય રોકથોક ન કરવામાં આવે, તો કેટલાક વર્ષોમાં દરિયો ખંભાત શહેરમાં પ્રવેશી શકે છે.
સરકાર અને સ્થાનિક વહીવટ તંત્ર દ્વારા દરિયાની પ્રગતિ અટકાવવાના માટે તાત્કાલિક પગલાં લેવાં જરૂરી છે, નહીં તો આ પ્રાકૃતિક વિપત્તિ ભારે નુકસાન કરી શકે છે.